Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | La Tomatina devrimini başlatan o tarihi ilk domatesi kim mi fırlattı? Gerçek şu ki kimse bilmiyor. Sebep, belki Franco karşıtı bir ayaklanma, belki de kontrolden çıkan bir karnavaldı. Hikâyenin en popüler versiyonuna göre ise, 1945 Los Gigantes festivali (kâğıt hamurundan yapılan dev kukla geçidi) sırasında, yöre halkı biraz dikkat çekmek için bir arbede ayarlamayı düşünmektedir. Yakınlarda bir sebze tezgâhıyla karşılaşır ve olgunlaşmamış domatesleri fırlatmaya başlarlar. Hiçbir şeyden haberi olmayan izleyicilerin de katılmasıyla olay tırmanarak meyvelerin havada uçuştuğu büyük bir meydan kavgasına dönüşür. Olayı kışkırtanlar domates satıcılarının zararını karşılamak zorunda kalsa da bu durum domates savaşlarının tekrarlanmasını ve yeni bir geleneğin doğmasını engelleyemez. Başa çıkılması zor bir gerginlikten endişe eden yetkililer, 1950’lerde bir dizi yasak getirir, sonra gevşetir ve tekrar uygulamaya koyarlar. 1951’de, bu kanuna karşı çıkan yöre insanları hapse atılır ve kamuoyu tepkisi üzerine salıverilirler. Domates yasaklarına karşı en meşhur meydan okuma 1957 yılında olur ve taraftarlar domates için tabutu ve tören alayıyla eksiksiz bir sahte cenaze töreni düzenlerler. 1957’den sonra yerel yönetim sorunlara göğüs germeye karar verir, bazı kurallar koyar ve bu tuhaf geleneği kabullenir. Festivalde ilgi odağı domatesler olsa da kapanış gösterisine kadar bir hafta süren kutlamalar yapılmaktadır. Geçit törenleri, müzikler ve coşkulu İspanyol tarzı havai fişeklerle Bunol’un koruyucu azizleri Meryem Ana ve Aziz Louis Bertrand’ın anılmasıdır bu festival. Yaklaşan arbededen önce gücünüzü toplamanız için mücadeleden önceki gün destansı “Paella” ikram edilerek pirinç, deniz mahsulleri, safran ve zeytinyağından yapılan simgesel Valencia yemeği sergilenir. Günümüzde, kontrolsüz olan bu festival belli ölçüde bir düzene sahiptir. Organizatörler, yalnızca senede bir kez gerçekleşen bu etkinliğe özel, tatsız bir domates türü yetiştirecek kadar ileri gitmişlerdir. Kutlamalar sabah saat 10.00 civarında katılımcıların yağlı bir direğin tepesindeki jambonu yakalamak için yarışmalarıyla başlar. İzleyiciler kaçışanları hortumla suya tutarken sokaklarda şarkılar söyler ve dans ederler. Kilise çanı öğlen 12.00’yi vurduğunda, domates yüklü kamyonlar kasabaya girerken "To-ma-te, to-ma-te!" tezahüratları doruğa ulaşır. Sonra, tazyikli su atışıyla ana etkinlik başlar. Diğer katılımcılara var gücüyle saldırmak, domates sıkmak ve fırlatmak için bir yeşil ışıktır bu. Uzun mesafe domates atıcıları, kısa mesafe suikastçıları ve orta menzilli çengel atışları. Tekniğiniz ne olursa olsun, sonunda oldukça farklı görünürsünüz (ve hissedersiniz). Yaklaşık bir saat sonra, domatesle sırılsıklam olmuş atıcılar, kendilerini domatese benzer pek bir yanı kalmamış olan yumuşak sokak sosu denizinde oynarken buluverirler. İkinci bir tazyikli su atışı, mücadelenin bittiğini haber verir. |